Gốm sứ Nhật Bản Nakano

Pháp lam là sản phẩm cao cấp có cốt bằng đồng, trên bề mặt được tráng men nhiều màu sắc. Pháp lam thời xưa thường được vua chúa sử dụng để thể hiện quyền lực và thịnh vượng. Ngày nay pháp lam được dùng để trang trí trong kiến trúc và vật dụng, tặng phẩm mang ý nghĩa và thể hiện đẳng cấp của người sử dụng.

Shipō-yaki (七宝店) hàm nghĩa “đồ Thất Bảo” hay “bảy viên ngọc” trân quý cõi Phật - người Việt phiên ngữ “thất bửu thiêu” - gồm vàng, bạc, pha lê, ngọc lưu ly (lapis lazuli), xà cừ (ngao lớn), mã não và xích châu (hổ phách) qua lửa mà viên thành. Nghệ nhân Shippo tạo ra những mảng sứ tinh xảo bằng cách kết hợp bảy màu sắc chủ đạo trên sứ, tạo nên những mẫu hoa văn phức tạp và thủ công tinh tế.

Dòng gốm sứ mang thương hiệu Fukagawa hay còn gọi Fukagawa-Seiji có xấp xỉ 120 năm lịch sử hình thành và phát triển. Các sản phẩm gốm sứ trắng gần như trong suốt, được nung ở nhiệt độ cao trên 1350 độ. Với chất lượng thượng hạng và mẫu mã sang trọng nhưng vẫn giữ được vẻ truyền thống của gốm sứ Phù Tang, từ năm 1910, Fukagawa đã trở thành nhà cung cấp chính các sản phẩm gốm sứ cho Hoàng gia Nhật Bản và được đánh giá rất cao bởi sự độc đáo trong mỗi sản phẩm với nước men trong mờ độc nhất vô nhị.

Arita là vùng sản xuất gốm sứ lớn bậc nhất tại Nhật Bản, là nơi cung cấp gốm sứ chất lượng cao cho khắp đất nước Nhật Bản, tại đây có rất nhiều các nghệ nhân tài hoa được công nhận là "nhân gian quốc bảo" (báu vật sống quốc gia) danh hiệu cao quý nhất của chính phủ Nhật Bản trao tặng cho các nghệ nhân thủ công mỹ nghệ có đóng góp to lớn.

Satsuma nổi tiếng không chỉ ở độ khó khi làm thai gốm lớn, nung thủ công khéo léo, vẽ kỹ thuật thổ cẩm Moriage với rồng, họa tiết bút lông sống động, nhũ vàng Nishikie tinh tế... Satsuma còn thể hiện sự dân chủ, cởi mở thông qua các triện ấn chứng một thương hiệu gốm lừng danh và gắn kết tên tuổi của các nghệ nhân có tầm ảnh hưởng đến nghệ thuật trà, trang trí mỹ thuật và hội họa Âu Mỹ cuối thế kỷ XIX. Gốm Satsuma với hai dòng Kyo-Satsuma và Gosu-Blue Imperial Satsuma đảm trách sứ mạng truyền bá văn hóa, tôn giáo xứ Phù Tang ra thế giới và không ngừng hấp dẫn giới sưu tập toàn cầu.

Kutani yaki (九谷焼). Đồ gốm sứ Kutani là một trong những đồ gốm sứ men màu hàng đầu của Nhật Bản. Đặc trưng và sức hút lớn nhất của nó chính là “vẽ tay”. Những tác phẩm trang trí vẽ tay lộng lẫy đến mức người Nhật nói rằng không thể nhắc đến Kutani mà không nói đến vẽ tay tráng men. Đây là nơi duy nhất tại Nhật Bản sản xuất cả gốm lẫn sứ mà cả 2 loại sản phẩm này đều có chất lượng rất cao, rất phổ biến và được mọi người yêu thích. Điều này cũng dẫn đến Kutani là nơi có sự đa dạng về phong cách gốm sứ hàng đầu Nhật Bản. Đây cũng là dòng gốm sứ Nhật Bản được người Việt rất yêu thích nhờ mẫu mã đa dạng từ truyền thống đến hiện đại, giá cả khá mềm, họa tiết rất gần gũi với văn hóa Việt Nam.

Những năm gần đây, cùng với sự gia tăng nhanh chóng của các hình thức du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, xu hướng du lịch làng nghề cũng là một lựa chọn được du khách yêu thích. Điều này tạo động lực cho chính quyền các địa phương đẩy mạnh chính sách bảo tồn và phát huy giá trị nghề thủ công truyền thống. Thành phố Takaoka (Nhật Bản) đang là một trong những địa phương gặt hái được thành công từ chính sách này.

Trà đạo Nhật Bản - không đơn thuần chỉ là phép tắc uống trà mà là cả một nghệ thuật. Trà đạo Nhật Bản được biết đến như một phương tiện hữu hiệu nhằm làm trong sạch tâm hồn bằng cách: trước tiên, hòa mình với thiên nhiên, để từ đây tu sửa tâm, nuôi dưỡng tính và đạt tới giác ngộ. Không chỉ thế, uống trà đúng cách có thể giúp giải độc cơ thể và tăng cường sức khỏe. ("Khiết Trà Dưỡng Sinh Ký" - sư Kissa Yojoki).

Nhật Bản có truyền thống sản xuất gốm sứ lâu đời và đa dạng, được các nghệ nhân gốm truyền từ đời này qua đời nọ từ nhiều thế kỷ. Cùng Gốm Nhật Nakano tìm hiểu về mười bốn làng nghề gốm tiêu biểu trong bài viết sau.

Nhật Bản có một nền văn hóa phong phú và rộng lớn với nhiều loại hình nghệ thuật nổi tiếng. Gốm sứ là một số loại hình nghệ thuật nổi tiếng nhất của “Xứ phù tang". 

Từ lâu, sản phẩm từ gốm sứ đã là một trong những đề cử quà tặng phổ biến và yêu thích ở Việt Nam, nhất là trong dịp cuối năm và đầu năm mới. Đồ dùng gốm sứ không chỉ mang trong mình sự tinh tế và độc đáo, mà còn thể hiện sự trân trọng và ý nghĩa đối với người nhận.